Komunikacja z rodziną pacjenta chorego onkologicznie
Bożena Winch
Czas pracy większości lekarz wypełnia komunikacja z pacjentem – mówienie, słuchanie, reagowanie na jego potrzeby. Celem komunikacji jest zidentyfikowanie medycznego, społecznego i psychologicznego otoczenia pacjenta. Zrozumienie tych wszystkich aspektów pozwala na postrzeganie pacjenta jako osoby. Komunikacja to przekazywanie informacji, ale także wszystko to, co dzieje się między osobami porozumiewającymi się w danym momencie, a zatem również ich wrażenia na swój temat, poczucie wzajemnego słyszenia się i rozumienia, współgranie lub dystans emocjonalny. Komunikujemy się, by sobie coś wyjaśnić, by się o czymś poinformować, by coś ustalić lub wynegocjować. Gdy zastanawiamy się nad tym, co i jak przekazujemy, to zastanawiamy się nad: informacją, jaką zawiera przekaz, jej znaczeniem, emocjami, jakie może wywołać, jej umieszczeniem w kontekście życiowym pacjenta. Od strony „nadawcy” – lekarza – jakość komunikacji zależy od: znajomości zagadnień onkologicznych i psychologicznych, umiejętności tworzenia przekazu, umiejętności utrzymania granicy pomiędzy dystansem a zaangażowaniem, adaptacji informacji zwrotnej. Od strony „odbiorcy” – pacjenta i jego rodziny – na komunikację wpływają: mity i wyobrażenia związane z chorobą i leczeniem, znajomość zagadnień medycznych, sprawność komunikacyjna, dekodowanie komunikatu – interpretacja, ocena, reakcja, postawy pacjenta wobec chorowania i leczenia, nastawienie emocjonalne pacjenta i rodziny. Od początku procesu diagnozowania pacjenci i rodziny poszukują: informacji o chorobie i leczeniu, umiejętności wspierania chorego, wsparcia emocjonalnego dla siebie.